اولین قدم برای خروج از کشور و اقدام برای رفتن به سفر، داشتن پاسپورت است. توضیحات و نکاتی در مورد پاسپورت وجود دارد که حتما باید پیش از سفر به آن توجه داشته باشید. ارائه پاسپورت در بسیاری از بخشهای سفر شما نقش تعیین کنندهای دارد.
پاسپورت چیست؟
پاسپورت یا گذرنامه، یک مدرک بینالمللی است که کشور محل زندگیتان، آن را به عنوان اجازهنامه خروج از کشور در اختیار شما قرار میدهد. اینکه برای ورود به یک کشور نیاز به ویزا دارید یا نه، وابسته به اعتبار پاسپورت و کشور صادرکننده آن است. مهر مربوط به ورود و خروج فرد از یک کشور و ویزای آن نیز در گذرنامه زده میشود.
مدت اعتبار پاسپورت چقدر است؟
پاسپورتی که اداره گذرنامه ایران صادر میکند به مدت 5 سال اعتبار دارد. شما پس از منقضی شدن این میتوانید پاسپورت خود را با مراجعه به دفاتر پلیس + 10 تمدید کنید. پاسپورت شما برای دریافت ویزا و خروج از کشور باید حداقل 6 یا 7 ماه اعتبار داشته باشد. البته این مدت زمان به کشور مقصد نیز بستگی دارد. لازم است پیش از شروع اقدامات سفر، مدت باقی مانده از اعتبار گذرنامه خود را با قوانین مربوطه در کشور مقصد تطبیق دهید.
انواع پاسپورتهای ایران
اداره گذرنامه، پاسپورت را با توجه به شرایط و شغل افراد، به شکلهای مختلف صادر میکند:
- عادی: این پاسپورت همان پاسپورت معمولی است که برای هر فرد عادی صادر میشود و تا 5 سال نیز اعتبار دارد.
- سیاسی یا دیپلماتیک: این دسته پاسپورتها برای مقامات کشوری یا افرادی که برای مسائل سیاسی سفر میکنند صادر میشود.
- خدمت: این نوع پاسپورت نیز فقط به افرادی که ماموریت خارجی دارند و برای کار از کشور خارج میشوند داده میشود. دریافت پاسپورت خدمت و سیاسی، روند و شرایط خاصی دارد که با پاسپورت عادی متفاوت است.

صدور پاسپورت چقدر زمان نیاز دارد؟
همانطور که گفتیم برای دریافت گذرنامه باید با مراجعه به دفاتر پلیس + 10و ارائه مدارک مورد نیاز، درخواست خود را ثبت کنید. حدودا یک هفته تا 10 روز زمان میبرد تا پاسپورت از طریق اداره گذرنانه صادر شود و اداره پست آن را به آدرسی که شما در فرم درخواست وارد کردید ارسال کند.
هزینه صدور گذرنامه برای چیست؟
نرخ صدور گذرنامه نیز مانند همه هزینهها در ایران، هرساله افزایش مییابد. این هزینه شامل مواردی مانند هزینه فرمها، انگشت نگاری، سازمان شهرداری، نیروی انتظامی، عکس و احراز هویت و سایر خدمات میشود.
توجه داشته باشید که هزینه صدور گذرنامه فقط با کارتخوانهای موجود در مراکز پلیس + 10 قابل پرداخت است و امکان پرداخت به صورت اینترنتی یا عابر بانک وجود ندارد. پس از پرداخت هزینه و ارائه مدارک کامل، درخواست شما برای دریافت گذرنامه ثبت خواهد شد.
چه مدارکی برای دریافت گذرنامه لازم است؟
مدارکی که همه افراد باید هنگام دریافت گذرنامه ارائه دهند، به شرح زیر است:
- ارائه آخرین پاسپورت به دفتر پلیس + 10 لازم است.
- برای افراد زیر 18 سال نیاز به اجازه محضری پدر است.
- حضور کودکان زیر 6 سال هنگام درخواست گذرنامه ضروری است.
- یک قطعه عکس 4*6 جدید با زمینه سفید، که حداکثر مربوط به 6 ماه قبل باشد.
- اصل و کپی مدرک بازنشستگی برای نظامیانی که حداقل 5 سال از بازنشستگیها گذشته است.
- برای افراد زیر 15 سال، مدرک اشتغال به تحصیل، دفترچه بیمه یا گذرنامه عکسدار لازم است.
- ارائه نامه معتبر از حفایگان برای بازنشستگان نظامی که هنوز 5 سال از بازنشستگی آنها نگذشته است.
- عکس خانمها (بالای 6 سال) حتما با حجاب کامل، بدون هرگونه آرایش و زیورآلات با مقنعه تیره باشد.
- اصل و کپی شناسنامه و کارت ملی ( درصورت نداشتن کارت ملی، تاییدیه ثبت احوال نیز کفایت میکند).
- عکس آقایان باید بدون کلاه، عینک، زیورآلات به شکلی گرفته شود که پیشانی و گوشها کاملا مشخص باشد.

مدارک ویژه خانمها
- اجازه کتبی تایید شده در محضر برای خانمهای متاهل
- ارائه اصل طلاق نامه یا گواهی فوت همسر برای خانمهایی با این شرایط
- برای بانوان مقیم خارج از کشور، درصورتی که همسر ایرانی نباشد، نیازی به اجازه محضری همسر نیست.
مدارک ویژه آقایان
- اصل و کپی کارت پایان خدمت یا مدرک معافیت
- ارائه روش ورود به کشور برای متولدین خارج از کشور
- عدم نیاز به ارائه کارت پایان خدمت برای افراد بالای 50 سال
- ارائه نامه برای آقایان در حال تحصیل از محل تحصیل به اداره نظام وظیفه

در چه شرایطی باید پاسپورت جدید بگیریم؟
گاهی ممکن است شما پاسپورت داشته باشید اما پاسپورت شما به دلایل مختلف فاقد اعتبار برای خروج از کشور باشد. همانطور که گفته شد اعتبار پاسپورت ایران 5 سال است و بعد از 5 سال باید تمدید شود. علاوه بر تمام شدن اهتبار، درصورتی که عمل زیبایی داشتید، لازم است برای تعویض عکس و تمدید پاسپورت اقدام کنید. یکی دیگر از مواردی که باعث میشود پاسپورت شما بی اعتبار باشد، تغییر وضعیت تأهل است. در چنین شرایطی نیز باید پاسپورت خود را تعویض کنید. توجه کنید که اگر تمام صفحات پاسپورت شما پر شده و جایی برای مهر جدید وجود ندارد، پیش از خروج از کشور، حتما پاسپورت جدید بگیرید.
اگر پاسپورت خود را گم کردیم چه کار کنیم؟
در صورتی که گذرنامه خود را گم کردهاید و ساکن تهران هستید، برای اعلام گزارش مفقودی پاسپورت، به اداره گذرنامه مراجعه کنید. ساکنان سایر شهرها نیز باید به اداره گذرنامه استان خود رفته و پس از گزارش مفقودی، درخواست گذرنامه جدید ثبت کنند.
پاسپورت همراه چیست؟

در سالهای قبل قانونی با عنوان پاسپورت همراه وجود داشت. به شکلی که پاسپورت اعضای خانواده نظیر همسر و فرزند، در پاسپورت پدر خانواده قرار میگرفت. بااینحال در سالهای اخیر معمولا دیگر پاسپورت همراه صادر نمیشوند و در بسیاری از کشورها نیز معتبر نیست. توصیه میکنیم چنانچه پاسپورت شما از نوع همراه است قبل از سفر حتما بررسی کنید تا مطمِئن شوید کشور مقصد آن را میپذیرد.
پاسپورت افراد مشمول به خدمت سربازی
این دسته افراد با مراجعه به سازمان نظام وظیفه و پلیس + 10، پس از ارائه مدرک اشتغال به تحصیل و وثیقه مورد نیاز، پاسپورت موقت دریافت خواهند کرد.
در این مقاله سعی کردیم همه موارد لازم و ضروری که هر فرد لازم است در مورد پاسپورت بداند را ذکر کنیم. تی تی شهر تمام تلاش خود را میکند تا با ارائه حرفهایترین خدمات و کاملترین توضیحات، شما را به بهترین شکل در فرایند سفر و دریافت گذرنامه و ویزا یاری کند.